Giám sát tự động phụ thuộc - Phát quảng bá (ADS-B) là một công nghệ hoàn toàn mới, làm thay đổi công nghệ CNS (thông tin- dẫn đường- giám sát) trong công tác quản lý không lưu trên thế giới hiện nay.

Ngoài sự chứng minh và xác nhận thực tế như một giải pháp chi phí thấp, thay thế công nghệ giám sát bằng radar truyền thống, ADS-B còn cho phép người lái và kiểm soát viên không lưu “nhìn thấy” và “kiểm soát” hoạt động bay với độ chính xác cao.

ADS-B (Automatic Dependent Surveillance – Broadcast) cũng tăng cường khả năng giám sát cao hơn và xa hơn, góp phần làm cho việc giám sát hoạt động bay an toàn hơn và khai thác các đường bay hiệu quả hơn.

Chính vì những tính năng nổi trội của ADS-B đối với nền hàng không, nên Nhóm lập và thực hiện kế hoạch không vận khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APANPIRG) đã thành lập nhóm Nghiên cứu và triển khai ADS-B dưới sự bảo trợ của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) để triển khai ADS-B tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Đây cũng là mong muốn của các hãng hàng không thông qua Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế (IATA) nhằm hưởng lợi từ việc các nhà cung cấp dịch vụ dẫn đường hàng không sử dụng phương pháp giám sát ADS-B để phân cách tàu bay. Tổ chức Các nhà cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt động bay (CANSO) cũng đã lên tiếng ủng hộ cho sự hợp tác giữa các nhà cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt động bay trong việc chia sẻ dữ liệu ADS-B và các trạm dịch vụ thông tin VHF, nhằm khai thác những tính năng công nghệ một cách hiệu quả nhất.

Tại Việt Nam, để theo kịp xu hướng phát triển công nghệ giám sát hoạt động bay hàng không dân dụng của thế giới và chủ trương của ICAO về lắp đặt mạng giám sát ADS-B trong ngành hàng không, ngày 8/1/2008 Cục Hàng không Việt Nam đã có tờ trình lên Bộ Giao thông Vận tải, xin chủ trương lắp đặt mạng giám sát ADS-B. Theo đó, sẽ lắp đặt 23 trạm giám sát tự động thuộc ADS-B trên toàn quốc, chủ trương này đã được Bộ Giao thông Vận tải chấp thuận.

Đồng thời, Bộ Giao thông Vận tải cũng cho phép Cục Hàng không Việt Nam, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam chia sẻ dữ liệu các trạm giám sát ADS-B của Việt Nam cho các quốc gia có vùng thông báo bay (FIR) kế cận với các FIR của Việt Nam và lắp đặt thiết bị VHF liên lạc không - địa tại các trạm ADS-B này cho các quốc gia chia sẻ được dữ liệu ADS-B sử dụng để điều hành tàu bay hoạt động trong vùng FIR của họ khi được yêu cầu.

Thực hiện chủ trương của ICAO và Bộ Giao thông Vận tải, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam và Cục Hàng không dân dụng Singapore (CAAS) đã có thỏa thuận hợp tác về chia sẻ dữ liệu ADS-B và các trạm dịch vụ thông tin VHF, nhằm khai thác các tính năng của công nghệ tiên tiến một cách hiệu quả nhất, tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên lạc trực tiếp giữa kiểm soát viên không lưu - người lái.

Lễ ký kết Thỏa thuận hợp tác về chia sẻ dữ liệu ADS-B giữa VATM và CAAS

Mục tiêu của sự hợp tác này là cung cấp dịch vụ để hỗ trợ, nâng cao độ an toàn và hiệu quả hoạt động trong việc cung cấp dịch vụ không lưu đối với các chuyến bay hàng không dân dụng trong vùng thông báo bay Hồ Chí Minh và Singapore, bao gồm và lên đến 150 NM từ ranh giới của vùng thông báo bay. Dự kiến trong quý II năm 2013 các trạm ADS-B trên Biển Đông (gồm 3 trạm) sẽ được Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam chính thức đưa vào khai thác.

Sự hợp tác này đánh dấu sự liên kết, hợp tác chặt chẽ giữa Hàng không Việt Nam với các nước trong khu vực. Đây cũng là tiền đề để cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt động bay an toàn và một nền không vận hiệu quả trong khu vực và toàn cầu.

Nguồn: vatm.vn